Soms kijk ik in de spiegel en denk: “Nou dame, je ziet er lekker stralend uit”. Ik kleed me leuk aan, heb energie voor tien en enorm veel zin om mensen te spreken en op stap te gaan. Om vervolgens een week later in dezelfde spiegel te kijken en te denken: “Wat is er met me gebeurd? Waar is dat stralende gezichtje?”. Mijn energielevel is naar een dieptepunt gezakt, ik zie op tegen mijn trainingen, stel mijn to-do lijst uit en wil het liefst opgerold in de bank liggen in de allergrootste joggingbroek die ik heb met een chocoladereep met nootjes. Ik denk dat veel van jullie (vrouwen) dit wel herkennen. En dit lieve leuke dame, is de wonderlijke dans van de vrouwelijke seksehormonen: Oestrogeen, progesteron en testosteron. Schreef ik in een eerder blog (de rol van hormonen) dat hormonen complex zijn, voor ons als vrouwen is de hormoonhuishouding nóg complexer. Niet alleen hebben wij te maken met verschillende fases in ons leven (start menstruatie, zwangerschap, (pre) menopauze) waar onze hormonenhuishouding verandert, zolang wij menstrueren (of in de premenopauze) zitten, hebben ook nog wij elke maand te dealen met de wisselende hormonen tijdens de menstruatiecyclus. In dit blog leg ik uit wat er gebeurt gedurende de cyclus en welke hormonen in welke fase een rol spelen.
De Menstruatiecyclus Ontcijferd: Fasen en Hormonale Veranderingen
De menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28 dagen. De start van cyclus is de eerste dag van je menstruatie. En eindigt op de eerste dag dat je weer menstrueert. Eigenlijk kan je de menstruatiecyclus (en soms ook je humeur) heel goed vergelijken met de seizoenen: winter, lente, zomer en herfst.
De winter
De start van je cyclus, is in de winter. De eerste dag dat je menstruatie start. Deze fase duurt 3 tot 7 dagen. Aan het begin van de menstruatie voel jij je misschien nog wat somber, maar tegen het eind van deze fase, wanneer de lente in zicht komt, begin je uit je winterdip te komen en ziet het leven er weer een stuk leuker uit.
Oestrogeen en Zijn Voordelen: Hoe Dit Hormoon Ons Beïnvloedt
De verbetering van jouw humeur wordt veroorzaakt door de toename van het hormoon oestrogeen. Oestrogeen is een belangrijk hormoon voor ons als vrouwen. Het zorgt bijvoorbeeld voor onze vrouwelijke vormen, voor een jeugdige huid, sterke botten, gezonde slijmvliezen, gezonde hart- en bloedvaten én oestrogeen heeft een positieve invloed op de feelgood stofjes in onze hersenen. Niet zo gek dus, dat wij lekkerder in ons vel zitten, wanneer tijdens de cyclus oestrogeen weer toeneemt.
Lente
Na de winter, komt de lente. De lente staat voor nieuw leven, groei en dit is wat er ook letterlijk in het lichaam gebeurt. Onder invloed van het hormoon FSH (follikel stimulerend hormoon), groeit één van de eiblaasje uit tot een rijpe eicel. Het hormoon oestrogeen stijgt ook nog even door, waardoor wij ons lichter voelen, vrolijker zijn, lekkerder in ons vel zitten én onze sekslust, onder invloed van het hormoon testosteron, toeneemt! Kortom, de rokjesdagen zijn gestart! Ook de lente duurt 3 tot 7 dagen.
Zomer
De lente gaat over in een hete zomer. De lichaamstemperatuur gaat omhoog en dit is hét seizoen, waar de eisprong plaatsvindt. Oestrogeen piekt, FSH daalt en het hormoon LH (luteïniserend hormoon) steekt de kop op. Op het moment dat LH piekt, vindt er een eisprong plaats en ben je vruchtbaar. De zomer is het seizoen wat jij rockt! Je straalt zelfvertrouwen uit, bruist van de energie, je lonkt naar je partner and there’s no mountain high enough om jou te temperen! Dit gevoel wil je het liefst vasthouden, helaas duurt de zomer niet lang, 1 tot 3 dagen.
Herfst
Regen, storm, de blaadjes vallen van de bomen….daar is de herfst. Ook wel de luteale fase genoemd, de fase die volgt na de eisprong. Het lichaam wordt klaargemaakt voor een eventuele zwangerschap.
Progesteron: De Rustgever en Zijn Rol na de Eisprong
Hier is een belangrijke rol weggelegd voor progesteron. De productie van dit hormoon stijgt, na de eisprong, en is in deze fase hoger dan oestrogeen. Samen bereiden zij het baarmoederslijmvlies voor op een mogelijke zwangerschap. Progesteron zorgt bijvoorbeeld dat jouw immuunsysteem wordt onderdrukt. Dit om te voorkomen dat je lichaam het bevruchte eitje afstoot (de ene helft van het eitje bevat jouw DNA en de andere helft dat van je partner, vreemd DNA wat je lichaam eigenlijk wil afstoten). In deze periode kan je ook bevattelijker zijn voor een griepje of je niet fit voelen. Ook zorgt progesteron voor meer rust in je lichaam. Niet zo gek dus dat je in deze fase behoefte hebt aan rust. Is er geen sprake van bevruchting, dan gaat het lichaam o.i.v. het hormoon progesteron het baarmoederslijmvlies weer afbreken en start de menstruatie. Oestrogeen en progesteron dalen langzaam naar een dieptepunt. Dat “Kijk mij eens shinen” gevoel ebt langzaam weg en wanneer je disbalans in je hormoonhuishouding hebt spelen PMS-klachten, cravings, slapeloosheid, (heftige) stemmingswisselingen, etc. op. Ik voel mezelf soms dan letterlijk veranderen van een elegante zwaan naar een waggelend eendje!
De Premenopauze: Herkenning en Omgaan met Veranderingen
Tijdens ons vruchtbare leven, wisselen oestrogeen en progesteron elkaar continu af. Dat natuurlijke samenspel, verandert zo rond je 40ste. De veranderingen zijn subtiel. Je slaapt bijvoorbeeld minder diep, je bent snel geïrriteerd en je menstruatie duurt ineens langer of korter. Kortom, de start van de volgende (vrouwelijke) levensfase: De premenopauze.
Inzicht in jouw cyclus en begrijpen wat er gebeurt tijdens de cyclus en de premenopauze, kan je helpen om het maximale uit jezelf te halen. In de lente en zomer is die overvolle agenda prima te handelen, maar in de herfst voelt die agenda misschien wel als een zware last. Als je hier rekening mee gaat houden, maak je het leven voor jezelf en de mensen om je heen een stuk makkelijker.
Ook als het om je trainingen gaat, kan rekening houden met je menstruatiecyclus je enorm helpen om meer plezier aan sporten te beleven en ook om het maximale uit je trainingen te halen.
Dit blog is geschreven door Liane, hormoontherapeut en trainster op het Studio C Online platform. wij bieden hormoonvriendelijke workouts en vrouwspecifieke trainingsprogramma's omdat het vrouwenlichaam en de hormoonhuishouding dat nu eenmaal vragen. Wil je een kijkje nemen op ons platform? Probeer het 14 dagen gratis.
